Pedijatrija

Pedijatrijski pregled podrazumeva pregled zdrave i bolesne dece.

Prevencija je korak do ozdravljenja, zato su preventivni pedijatrijski pregledi usmereni ka zdravoj deci.

Pregled zdrave dece podrazumeva:

• Praćenje napredovanja deteta u telesnoj težini i dužini,
• Praćenje pravilnog psihomotornog razvoja deteta,
• Ultrazvučni skrining kukova u prvoj godini života,
• Obavljaju se i sistematski pregledi dece, dok se roditeljima daju saveti za pravilnu negu i ishranu.

Redovne lekarske kontrole veoma su važne, jer omogućavaju lekaru da prati bebin rast i napredak u redovnim intervalima, a i pomažu da stekne opšti utisak o zdravlju vašeg mališana. 

Pregled bolesnog deteta obuhvata:

• razgovor sa roditeljima (detetom);
• opšti pregled i skrining stanja deteta;
• dijagnostiku;
• upućivanje na specijalističke preglede po potrebi;
• prepisivanje terapije;
• davanje saveta za negu bolesnog deteta;
• praćenje toka bolesti;
• davanje saveta za poseban režim ishrane tokom bolesti;
• kontrolni pregled.

Sistematski pregledi predstavljaju osnov u redovnom praćenju zdravlja deteta i razlikuju se u zavisnosti od uzrasta.

Sistematski pregled podrazumeva merenje telesne težine, telesne visine, obima glave, grudnog koša, pregled svih čula, srca , pluća, kostiju, mišića.  Na taj način omogućava praćenje rasta i razvoja, znakova polnog sazrevanja, stanja kičme, povećane telesne težine, loših navika ishrane i svakodnevnog stila života kao i blagovremeno otkrivanje bolesti i poremećaja.

Obavezni pedijatrijski pregledi su odmah nakon rođenja, kad beba napuni mesec dana, potom sa dva, tri, pet, šest, devet meseci, a zatim godinu dana.

Dalje kontrole su obavezne između 13-og i 15-og meseca, 18-og i 24-og meseca, u 4-oj godini, potom pred upis u školu.

Bolesti disajnih organa su najčešća oboljenja u dečijem uzrastu. Ne treba ignorisati dečiji kašalj, sviranje u grudima, zamaranje itd.

Prevencija, rano otkrivanje smetnji, pravilna dijagnostika i odgovarajuća terapija su pravi put do zdravog deteta.

Dečiji pulmolog je tu da prepozna bolest, da lečenje bude bez straha od doktora, opusti dete i zbliži se sa njim.

Pulmolog obavlja ispitivanje, dijagnostiku i lečenje kod dece sa znacima infekcije gornjih i donjih disajnih puteva, upale pluća, obstruktivne bolesti pluća, astme.

Najčešće dečije plućne bolesti su:

• infekcije gornjih disajnih puteva
• infekcije donjih disajnih puteva – upala pluća
• astma
• alergijske bolesti gornjih disajnih puteva
• sva druga akutna i hronična oboljenja disajnih puteva kod dece

40% dece ima problema sa alergijama. U prvoj godini života najčešća vrsta alergije kod dece je alergija na hranu, ali i ostale atopijske bolesti koje su alergijskog karaktera mogu se javiti od najranije dečije dobi.

Alergološko testiranje nužno je kod dece s ponavljajućim prehladama, upalama uha, učestalim curenjem nosa, jutarnjim kašljem, čujnim disanjem (sviranjem u plućima), probavnim i kožnim alergijskim smetnjama u vidu ekcema.

Faktori rizika:

• Pozitivna porodična anamneza
• Dete koje nije dojeno
• Atopijski dermatitis, ekcemi prisutni kod deteta do godinu dana.
• Česte epizode rinitisa, kašlja, upala uha, bronhitisa.
• Probavne smetnje koje se pojavljuju nakon određene hrane.

Prick test

Alergološke kožne probe predstavljaju brz, efikasan i bezbedan metod  za otkrivanje supstanci iz okoline (alergena) koje mogu biti uzročnik  alergijskih reakcija. Ovi testovi su najpouzdaniji metod za otkrivanje i  dokazivanje alergija na inhalacione (supstancije koje se udišu) i  nutritivne (supstancije iz namirnica) alergene. Testiranje se izvodi na  najčešće poznate alergene: grinje, buđ, polen trava i drveća,  perje, prašinu, mleko, žumance, belance, obavlja se u ambulantnim  uslovima i traje 20-40 minuta.

Kako se izvodi prick test?

Testiranje se izvodi na različite inhalacione alargene  (grinje, buđ, polen trava i drveća, ambrozija, perje, prašina) i/ili  nutritivne alergene (mleko, žumance, belance …).

Jedna kap  tečnosti, koja sadrži rastvoren alergen (supstanciju koja izaziva  alergiju kod nekih ljudi), stavlja se na kožu podlaktica (kod odraslih  uglavnom, kod dece može i na leđa). Površni sloj kože se zagrebe uz  pomoć lancete, kako bi se omogućio kontakt alergena sa ćelijama površnog  sloja kože.

Nakon 20 minuta posmatra se reakcija na koži i  ukoliko je došlo do alergijske reakcije na tom mestu će se javiti  crvenilo, otok i svrab. Lekar će Vam odmah objasniti i saopštiti  rezultate testiranja i dati savet i predlog o daljoj terapiji (ukoliko  je potrebna).

Priprema za alergološko testiranje odnosno prick test

Tokom zakazivanja ovog testiranja neophodno je da prijavite sve  lekove koje dete uzima u redovnoj terapiji, zato što određeni lekovi mogu  imati uticaj na tačnost rezultata testa (određeni lekovi pojačavaju ili  ublažavaju alergijsku reakciju).

Druga najčečća grupa zdravstvenih problema kod dece su akutne i hronične bolesti probavnih organa i jetre sa žučnim vodovima.

Dečiji gastroenterolog pregled počinje razgovorom sa detetom i roditeljima i pregledom trbuha. Traje u proseku 20-30 minuta, a po potrebi i duže. Pregled je potpuno bezbolan i  nije potrebna posebna priprema.

Pregled kod dečijeg gastroenterologa obuhvata:

• Anamnezu – razgovor sa detetom i njegovim roditeljima o sadašnjim  tegobama, drugim oboljenjima, prethodnim operacijama i  bolničkim lečenjima, bolestima u porodici itd…
• Uvid u prethodnu medicinsku dokumentaciju (ako postoji).
• Fizikalni pregled
• Savet i preporuku za dalje  lečenje i predlog o eventualnoj dodatnoj  dijagnostici.

Najčešći razlozi zbog kojih se planira kardiološki pregled kod dece su prisustvo šuma na srcu, bol u grudima, sumnja na postojanje urođene srčane mane, aritmije, kao i pojava tegoba poput zamaranja, nepravilnog ili otežnog disanja, gubitka svesti, nenapredovanje deteta, itd.

Pregled pedijatra kardiologa se savetuje ukoliko dete ima:

• bol u grudima (stezanje, pritisak)
• osećaj lupanja srca, preskakanja srca, nepravilnog srčanog rada, pauza u srčanom radu
• gušenje, otežano disanje, nedostatak vazduha
• malaksalost, nesvesticu, vrtoglavicu
• oticanje potkolenica

Pregled dečijeg kardiologa traje u proseku 20-30 minuta,.Pregled je potpuno bezbolan i nije potrebna posebna priprema.

Pregled obuhvata:

• anamnezu – razgovor sa detetom i roditeljima o tegobama
• uvid u prethodnu medicinsku dokumentaciju
• fizikalni pregled (inspekciju, auskultaciju, merenje tenzije i snimanje EKG-a)
• ehokardiografski pregled (ultrazvuk srca)
• savet i preporuku za dalje lečenje (ukoliko postoji potreba) i predlog o eventualnoj dodatnoj dijagnostici ( test opterećenjem, holter EKG-a, holter krvnog pritiska…)